Scenka: wspólne wyjście do restauracji
Czasem wyzwaniem dla rodziny nie jest niepełnosprawność dziecka czy zachowania agresywne, a radzenie sobie ze zwykłą codziennością i otoczeniem, które jest wyczulone na każdą „inną sytuację”. Jednak zdarza się, że w tym wszystkim brakuje po prostu bycia człowiekiem, który widzi coś więcej niż czubek swojego nosa…
Osoby:
Kacper – niezwykły 9-letni chłopiec, który pomimo licznych trudności zdobywa świat swoim wyjątkowym urokiem. Oprócz spektrum autyzmu, Kacper zmaga się z wieloma chorobami współwystępującymi, co sprawia, że codzienne czynności stają się dla niego ogromnym wyzwaniem. Bez wsparcia otaczającej go rodziny, chłopiec nie jest w stanie zadbać o swoje podstawowe potrzeby.
Kacper uwielbia poznawać nowe zabawki i przedmioty, głównie poprzez swoją buzię. To fascynujące dla niego doświadczenie, które sprawia mu dużo radości. Uśmiech na jego twarzy jest nieodłącznym elementem, nawet w trudnych chwilach.
Oprócz wydawania odgłosów i prostych dźwięków, Kacper nie posługuje się językiem mówionym. Dlatego używa książki komunikacji alternatywnej, aby móc skutecznie komunikować swoje potrzeby. Jego ulubioną zabawką jest świetlna lampa, którą zawsze nosi ze sobą. To nie tylko ulubiona forma rozrywki, ale także źródło pocieszenia i bezpieczeństwa dla Kacpra w nieznanych miejscach. Chłopiec, mimo swojej niepełnosprawności, emanuje radością i uśmiechem. Jego pozytywne podejście do życia zdumiewa i inspiruje innych. Nawet w sytuacjach trudnych Kacper potrafi znaleźć powody do radości, co czyni go niezwykle wyjątkowym i kochanym członkiem rodziny.
Marta – mama Kacpra, w czerwcu skończy 36 lat, pracuje jako psycholog szkolny, pomagając uczniom zrozumieć i radzić sobie z emocjami. Jej pasją są ogrody, w których spędza wiele czasu, a wieczorami oddaje się lekturze ulubionych książek. Marta jest silnym wsparciem dla Kacpra, zawsze gotowa do zrozumienia jego wyjątkowych potrzeb.
Adam – ojciec Kacpra, 38-letni inżynier z zamiłowaniem do gotowania. Jego kulinarna pasja sprawia, że często eksperymentuje w kuchni, tworząc smaczne dania dla całej rodziny. W wolnych chwilach Adam lubi również jeździć na rowerze, korzystając z aktywności na świeżym powietrzu. Jest silnym wsparciem dla Kacpra, zawsze gotowy do zapewnienia mu radości i bezpieczeństwa.
Lena – 14-letnia siostra Kacpra, jest utalentowaną, młodą pływaczką, która ma też artystyczną duszę (uwielbia po szkole malować obrazy wg wzoru). Lena jest dumna ze swojego młodszego brata i zawsze gotowa do wspólnego spędzania czasu z nim. Jej sukcesy sportowe są dla rodziny źródłem dumy, a radość z wygranej zawodów pływackich staje się idealną okazją do wspólnego świętowania!
Dla rodziny Kacpra, chłopca z autyzmem, każda okazja do świętowania jest wyjątkowa. Tym razem była to wygrana siostry w zawodach pływackich, co zdecydowanie zasługiwało na szczególne wyjście do restauracji. Pomimo trudności związanych z samoobsługą Kacpra, rodzina postanowiła uczcić sukces wspólnym posiłkiem. Niestety, atmosfera świętowania szybko przerodziła się w wyzwanie, gdy okazywana radość Kacpra stanie się źródłem konfliktu.
Kacper, będąc w swojej ulubionej restauracji, nie mógł powstrzymać ekscytacji. Radość z wygranej siostry sprawiła, że jego emocje sięgnęły zenitu. Uderzając rękami o stolik, skacząc w miejscu i wyrażając swoją ekscytację grymasami na twarzy, Kacper emanował szczęściem. Jego tikowe ruchy i intensywne gesty były naturalnym wyrazem radości, ale równocześnie wywołały zdziwienie i dezaprobatę u innych gości.
Chociaż rodzina Kacpra akceptuje go takim, jaki jest, otoczenie w restauracji nie zawsze jest przygotowane na niekonwencjonalne zachowanie. Uderzanie rękami o stolik i skakanie w miejscu sprawiły, że sztućce na sąsiednim stoliku zaczęły spadać, co zwróciło uwagę innych gości. Sytuację pogorszyły także grymasy i tiki Kacpra, które były bardziej intensywne niż zazwyczaj, a z którymi nie wszyscy byli w stanie się zidentyfikować.
W pewnym momencie jeden z gości zdecydował się zgłosić sytuację kelnerowi, który przekazał informację szefostwu restauracji. Osoba ta uargumentowała, że taka ekspresywność nie powinna mieć miejsca w tak eleganckim miejscu i zasugerowała, aby rodzina opuściła restaurację. Kelner, starając się znaleźć rozwiązanie, zaproponował opcję zamówienia jedzenia na wynos, sugerując, że to może być bardziej odpowiednie dla wszystkich.
Czego tutaj zabrakło, a powinno być kluczowe?
1. Edukacja personelu restauracji
Zachęcaj restauracje do organizowania szkoleń dla personelu na temat różnych potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza związanych z autyzmem. Zrozumienie ze strony obsługi może znacznie poprawić doświadczenia rodzin.
2. Menu przyjazne dla wszystkich
Restauracje mogą wprowadzić menu dostosowane do różnych potrzeb sensorycznych czy preferencji, aby zapewnić możliwość korzystania z usług przez osoby z autyzmem. To pozwoli na pełniejsze uczestnictwo w społeczeństwie.
3. Specjalne strefy w restauracji
W restauracjach powinny być strefy dedykowane osobom neuroróżnorodnym. Miejsca te mogą być dostosowane do potrzeb sensorycznych, oferując jednocześnie komfort i prywatność, jednak tylko wtedy, kiedy rodzina sama zdecyduje, że tego potrzebuje.
4. Edukacja społeczeństwa
Aby zwiększyć świadomość i zrozumienie dla różnorodności zachowań, warto w społeczności lokalnej organizować kampanii edukacyjne na temat spektrum autyzmu oraz innych niepełnosprawności. Wiedza społeczeństwa jest kluczowa dla pełnego akceptowania różnic.
5. Znaki informacyjne w restauracjach
Wspieraj wprowadzanie w miejsca publiczne znaków, które wyjaśniają obecność dzieci z autyzmem i sugerują tolerancję ze strony innych gości.
6. Wsparcie ze strony społeczności
Zachęcaj lokalne społeczności do aktywnego wsparcia rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu. Inicjatywy takie, jak organizowanie wydarzeń integracyjnych, mogą pomóc w budowaniu więzi społecznych.
7. Prawo do dokończenia posiłku
Podkreślaj prawo każdego do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, w tym do dokończenia posiłku w restauracji. To ważne, aby ludzie z niepełnosprawnościami nie byli wykluczani, a ich prawa były szanowane.
8. Wsparcie psychologiczne dla rodziny
Zapewniaj dostęp do usług wsparcia psychologicznego dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu, aby pomóc im radzić sobie z ewentualnymi trudnościami i wyzwaniami. Terapia dostępna jest także w przestrzeniach publicznych!
Każda rodzina ma prawo poczuć się po prostu „zwyczajnie” – niewykluczona.
Przeczytaj także naszą scenkę z nieplanowanej wizyty u lekarza
Autorką tekstu jest mgr Anna Jagiełło.
Masz pytania lub wątpliwości? Zachęcamy do kontaktu: kontakt@fundacja-ara.org